Feiten en mythen
Fabel 1
Er is te weinig controle op de rundvleesproductie
Fabel 2
Pools rundvlees van onbekende afkomst wordt verkocht binnen de Europese Unie
Fabel 3
Pools rundvlees is van mindere kwaliteit dan buitenlands vlees
Fabel 4
In Polen geeft met niet om het welzijn van het vee
Fabel 5
Dankzij een handelsovereenkomst met Mercosur komt er beter vlees, afkomstig uit Zuid-Amerika, op de Poolse markt
Fabel 6
Het vlees dat op tafel komt, zit vol met chemische stoffen
Fabel 7
De rundvleesproductie is het meest schadelijk voor het milieu
Fabel 8
Er wordt ook ziek vee geslacht
Fabel 9
De onregelmatigheden die begin 2019 ontdekt zijn in een slachthuis, zijn typerend voor de Poolse sector
Fabel 10
Alleen Poolse producenten overtreden de wet
Fabel 11
Rundvlees van bedrijven met melkkoeien is altijd van secundaire kwaliteit en is afkomstig van dieren met een lage slachtwaarde.
Fabel 12
Melk van Poolse boerderijen is van inferieure kwaliteit in vergelijking met melk die in West-Europese landen wordt geproduceerd en voldoet niet aan de kwaliteitsnormen.
Fabel 13
In Polen wordt melk met antibiotica en andere remmers op de markt gebracht.
Feit:

Verordening (EG) nr. 1828/2006 van de Europese Commissie verplicht Poolse en Europese rundvleesproducenten om een kwalificerend certificaat van hun werknemers te eisen. Diezelfde verordening verbiedt om dieren de slachten zonder bedwelming op een wijze dat de pijn voor het dier wordt geminimaliseerd. Voor Poolse producenten geldt ook het landelijke recht, dat het slachten van vee buiten slachterijen onherroepelijk verbiedt wanneer het dier gezond is maar een ongeval heeft gehad. In dit geval is een certificaat van een geschikte dierenarts en de eigenaar van het gewonde dier vereist. Het vlees zelf wordt opnieuw onderzocht voordat het op de markt komt.

Overeenkomstig de Wet organisatie van veehouderijen en het houen van vee van 29 juni 2007 wordt het vee o.a. gemonitord middels een systeem van individueel genummerde oormerken. Deze regel voorkomt dat er koeien in de slacht terecht komen die niet door een dierenarts zijn gecontroleerd. De door het Ministerie van Landbouw en Plattelandsontwikkeling voorbereide oplossingen hebben als doel om het toezicht te versterken op de verplichting om paspoorten van uitgeputte gedode dieren op bevel van de dierenartsinspectie binnen enkele dagen ongeldig te maken. Het departement werkt tevens aan het invoeren van onderhuidse chips met blockchaintechnologie. Het apparaat zal alle informatie over het dier, van de geboorte tot de slacht, verzamelen. Ook wordt overwogen om straffen in te voeren voor het overtreden van de regels. Het doorvoeren van de voorgestelde wetswijzigingen leidt tot volledige uitsluiting uit de markt van vlees dat niet tijdens verschillende productiefasen is gecontroleerd.

In het kader van de EU gelden voor houders en producenten dezelfde wettelijke regels. In de praktijk betekent dit dat de fok- en slachtfase wordt afgestemd op strenge EU-normen. De smaak en kwaliteit van ons vlees wordt op waarde geschat door consumenten in landen als Italië, Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië. Deze landen importeren het meeste Poolse rundvlees. Met het oog op de verbetering van de productiekwaliteit van rundvlees werkt het Ministerie van Landbouw en Plattelandsontwikkeling aan een wetswijziging die producenten verplicht om de reeds hoge standaards van de fokkerijen nog verder te optimaliseren. Een van de voorgestelde veranderingen is het invoeren van 24/7-monitoring in slachthuizen. Met deze wetswijziging kunnen alle handelingen in strijd met de voorschriften worden uitgesloten. Zo weet de consument zeker dat alleen vlees van de hoogste kwaliteit op de markt terechtkomt.

Overeenkomstig het geldende landelijke en EU-recht is het verboden om te slachten zonder het dier eerst te bedwelmen. Fokkers en producenten moeten allebei voorkomen dat het vee oververmoeid raakt in geval van verwondingen zoals breuken. Fokkerijen staan onder continu toezicht van een dierenarts. De algemene trend wijst op een hoge en continu toenemende zorg voor het welzijn van het vee. Losse gevallen van het schenden van regels leiden tot onmiddellijke kritiek van branchevertegenwoordigers. Een van de essentiële onderdelen waar veel aandacht aan wordt besteed binnen het kader van zorg voor het welzijn, is het transport van de dieren. Overeenkomstig de voorschriften uit Verordening EG 1/2005 van de Europese Raad moet vee zodanig worden vervoerd dat het geen verwondingen oploopt en niet kan lijden of vallen. Transportwagens moeten correct zijn uitgerust, onder andere met automatische drenkinstallaties, kooien met voldoende hoogte en een inlaadplank. Wanneer de tijd tussen het in- en uitladen langer dan 4 uur duurt, moeten de dieren bovendien toegang hebben tot voeding en water. Ook is het verplicht om rustig te rijden en een mogelijk korte route te bepalen, zonder scherpe bochten.

Mercosur is een economische organisatie die is opgericht in Zuid-Amerika. Tot deze groep behoren o.m. Brazilië, Argentinië en Paraguay. De handelsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Mercosur-landen gaat over douanevrije contingenten voor Zuid-Amerikaans vlees dat bestemd is voor de Europese markt. Het grootste bezwaar van vertegenwoordigers uit alle vleesbranches gaat over de voorschriften in die landen. Volgens een rapport van experts van de Europese Unie uit 2018 worden in Braziliaanse fokkerijen stoffen gebruikt die in Europa verboden zijn. Bovendien hoeven Zuid-Amerikaanse koeien in tegenstelling tot Poolse niet te beschikken over een register van toegediende stoffen in de fokfase, waardoor de dieren niet doeltreffend kunnen worden gediagnosticeerd door dierenartsen. Deze duidelijk verschillen in normen voor het houden van dieren en produceren van rundvlees kunnen gevaarlijk zijn voor consumenten die in de winkel op zoek zijn naar de hoogste kwaliteit producten, gegarandeerd door betrouwbare controles en strenge wetsvoorschriften.

Artikel 27 van de Wet dierenbescherming bepaalt expliciet dat behandelingen van dierenartsen toegestaan zijn om de gezondheid en het leven te redden. Ditzelfde voorschrift bepaalt wie vee mag behandelen in de veehouderijen. Dit zijn uitsluitend personen met de juiste kwalificaties, die de behandeling uitvoeren op een manier waarop leed en stress van het dier minimaal zijn. Artikel 16 van de Wet dierlijke producten gaat dieper in op de vereisten voor producenten en bepaalt een volledige verbod van het op de markt brengen van rundvlees waarin sporen worden aangetroffen van behandelingsmiddelen. Als er dieren worden geslacht die niet aan deze voorwaarden voldoen, maken de fokkers geen aanspraak op een schadevergoeding. Niet alleen het vee maar ook het drinkwater en voer worden gecontroleerd op de aanwezigheid van medicijnen.

Talrijke quasi-ecologische organisaties proberen consumenten ervan te overtuigen dat voor de productie va 1 kg vlees 15 duizend liter water nodig is. In werkelijkheid is meer dan 90% van het consumeerde water “groen water”, afkomstig van neerslag. Wetenschappers hebben berekend dat voor de productie van 1 kg rundvlees maximaal 50 L vers water nodig is.

In tegenstelling tot de wijdverbreide opinies is de productie van rundvlees slechts voor een klein deel verantwoordelijk voor de uitstoot van broeikasgassen. Volgens statistieken van de FAO heeft darmfermentatie in de veehouderijsector in verband met de vorming van methaan de invloed op het milieu gehalveerd in de jaren 1990-2014. Volgens gegevens van het FAO* is er een uitstootdaling door de veestapel van 51% bereikt, hoofdzakelijk dankzij een gespecialiseerd systeem voor het houden van vee.

Onthoud ook dat in de landbouw de uitstoot van broeikasgassen niet alleen teweeg wordt gebracht door de rundvleesbranche maar ook door productie van andere agrarische producten, waaronder groente en fruit, dat moet worden verwarmd of gekoeld, vervoerd, bemest en verzorgd zodat het in optimale staat in de schappen terecht komt.

* Bron: http://www.fao.org/faostat/en/#data/GE/visualize

Overeenkomstig art. 12 van de Richtlijn van de Raad 93/119/EG moeten zieke en gewonde dieren worden geslacht op het terrein van de veehouderij. De wettelijke vereisten zijn op dit gebied keihard voor producenten die proberen de normen te omzeilen. Gezien de hoge productiekosten loont het niet voor de veehouders om het risico te nemen op het slachten van zieke dieren. Het productieproces staat tevens onder toezicht van dierenartsen, die hun akkoord moeten geven voordat het vlees op tafel kan komen. In sommige gevallen kan een ziek dier transporttoestemming krijgen, echter onder voorwaarde dat dit niet leidt tot verder leed van het dier. Losse gevallen waarin de regels worden overtreden, maken vooral kritiek los binnen de branche zelf, die zijn best doet om de goede naam en kwaliteit van Pools rundvlees in binnen- en buitenland hoog te houden.

Een reportage uit januari 2019 over een slachthuis in Kalinów toonde slechts een enkel bedrijf binnen de hele landelijke sector. Het ging hier om een geval van illegale slacht van gewond vee in een van de Poolse houderijen. Verordening van de Europese Raad (EG) nr. 1099/2009 bepaalt duidelijke regels voor de slacht van vee dat bestemd is voor vlees. Deze voorschriften zijn bewust overtreden door de eigenaar van de veehouderij, en dit geval is een zaak geworden voor de landelijke wetshandhavingsinstanties. Dit incident heeft veel kritiek geoogst van de kant van veehouders. Het zijn de Poolse producenten zelf geweest die zich hebben ingezet om de straffen voor het overtreden van de regels aan te scherpen. De rapportage uit januari heeft de gehele branche verenigd in de gezamenlijke wil om de kwaliteit van het geproduceerde vlees te verbeteren.

De gevallen van wetsovertredingen bij het slachten in januari 2019 waren op Poolse schaal gezien incidenteel, maar helaas komt dit ook voor in andere landen. Enkele EU-landen hebben in het verleden te kampen gehad met soortgelijke gevallen. In december 2017 en oktober 2018 is in Duitsland een ernstige overtreding van de productienormen bij het slachten aan het licht gekomen. In november 2018 werd er een opname gepubliceerd uit het Franse slachthuis Boischaut waar dieren werden geslacht zonder de verplichte bedwelming. Ten gevolge van die uitzending hebben de grootste klanten van het slachthuis de samenwerking beëindigd. In februari 2019 ontdekten Tsjechische dierenartsen een illegaal vleesbedrijf in Praag. Hier werd meer dan een ton aan vlees zonder vereiste documenten en certificaten aangetroffen. In oktober 2019 kwam de Oostenrijkse autoriteiten erachter dat er ongeschikt vlees verkocht was aan 10 landen, waaronder Tsjechië en Duitsland. Poolse producenten hebben met het oog op de kwaliteit van de gehele markt een open brief aan het Europees Parlement gestuurd met een appel om de Europese voorschriften te harmoniseren op basis van de veranderingen die zijn doorgevoerd door het Poolse landbouwdepartement, ondersteund door brancheorganisaties.

In Polen wordt, net als in andere Europese landen, behalve in raszuivere vleeskuddes ook in kuddes vee vetgemest met het oog op het verkrijgen van melk. Koeien die niet bestemd zijn om met melkstieren te worden gedekt (kuddevernieuwing) worden geïnsemineerd met sperma van vleesstieren als onderdeel van de zogenaamde goederenkruising. Deze stieren bereiken, wanneer ze worden voorzien van de juiste voederomstandigheden, een zeer hoge dagelijkse winst en een hoge slachtopbrengst. Dergelijke resultaten worden voor een groot deel bereikt dankzij het zogenaamde heteroseffect, dat optreedt in het geval van kruisingen van runderen tussen rassen. Een dergelijke kruising bereikt een vleeskwaliteit die vergelijkbaar is met die van raszuivere runderen en is een bron van hoogwaardig culinair rundvlees. De productie van dergelijk rundvlees in de melkveestapels is een belangrijke bron van inkomsten voor de Poolse bedrijven. Het bewijs van de hoge slachtwaarde van deze meststoffen is een aanzienlijk aandeel in de uitvoer van Pools rundvlees naar EU-landen en naar markten van derde landen.

Volgens de in Polen geldende kwaliteitsnormen is rauwe melk een natuurproduct dat wordt verkregen bij het melken van gezonde koeien, alsof het niet wordt afgemaakt en niet van niets wordt beroofd. In de verordening van de minister van Landbouw en Plattelandsontwikkeling van 18 augustus 2004 inzake veterinaire voorschriften voor melk en zuivelproducten (Staatsblad nr. 188, punt 1946, zoals gewijzigd) met betrekking tot rauwe melk worden de veterinaire voorschriften voor de productie van melk en zuivelproducten vastgesteld. In de verordening worden de hygiënevoorschriften voor het melken, het ophalen en het vervoer van de melk van de boerderij naar de plaats of de inrichting duidelijk gespecificeerd. Het regelt ook de productie-, verpakkings- en etiketteringsvoorschriften. Momenteel wordt in Polen alleen melk opgehaald die is ingedeeld in de klasse “Extra”. De bij Poolse bedrijven opgehaalde melk mag niet meer dan 100 000 micro-organismen in 1 milliliter bevatten, die bij 300 °C met de bloedplaatjesmethode zijn gemerkt. Het mag ook geen toegevoegd water bevatten en moet een vriespunt hebben bij een temperatuur van niet meer dan -0,520 C. De magere melk moet ten minste 28 g per liter bevatten en ten minste 8,5 % van de vetvrije droge stof.

Overeenkomstig Verordening (EG) nr. 853/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 houdende vaststelling van specifieke hygiënevoorschriften voor levensmiddelen van dierlijke oorsprong “mag rauwe melk niet in de handel worden gebracht indien zij meer antibiotica bevat dan de in die verordening vastgestelde grenswaarden voor een van de in de bijlagen I en III bij Verordening (EEG) nr. 2377/90 bedoelde stoffen”. De huidige juridische situatie in Polen is in dit verband vastgelegd in de Wet op de voedsel- en voedingsveiligheid van 25 augustus 2006, waarin wordt erkend dat een levensmiddel waarvan de consumptie onder de voorwaarden van het beoogde gebruik schadelijke gevolgen kan hebben voor de gezondheid en het leven van de mens, schadelijk is voor de mens. Alle toegestane concentraties van residuen van farmacologisch werkzame stoffen (MRL’s) zijn voor alle landen van de Europese Unie gelijk.

In Polen vallen de controle en het toezicht onder de verantwoordelijkheid van het departement voor de hygiëne van levensmiddelen van dierlijke oorsprong van het Nationaal Veterinair Instituut – Staatsinstituut voor Onderzoek in Puławy en alle ondergeschikte inrichtingen voor veterinaire hygiëne. Laboratoria die werken voor de behoeften van de Poolse zuivelindustrie voeren elk jaar honderdduizenden analyses uit om de juiste kwaliteit en veiligheid van zuivelproducten te garanderen.

In Poolse zuivelfabrieken wordt de evaluatie van de residuen van de zogenaamde remmende stoffen in monsters van een bepaalde partij melk uitgevoerd op basis van enzymatische en microbiologische tests. In het kader van de controle op de residuen van onaanvaardbare stoffen worden in elke partij rauwe melk op het zogenaamde platform snelle enzymatische tests uitgevoerd. Bovendien wordt een beoordeling van de residuen van deze stoffen in monsters van elke partij melk van elke leverancier om de twee maanden uitgevoerd door middel van een microbiologische test met een zeer breed opsporingsspectrum. Bovendien is de afgelopen jaren in Polen een nationaal programma “Poolse melk vrij van residuen van diergeneesmiddelen en andere remmende stoffen” opgezet, dat voorziet in de oprichting van stands op boerderijen om de bovengenoemde residuen in de melk van elke koe tijdens de melkophaling te testen.

Beroepsorganisaties van Poolse rundvlees en melk
Poolse Bond van Houders en Producenten van Vleesvee
Poolse Bond van Houders en Producenten van Vleesvee

ul. Rakowiecka 32
02-532 Warschau,

tel. +48 22 849 19 10

bydlo@bydlo.com.pl

Poolse Vereniging van Vleesveebedrijven
Poolse Vereniging van Vleesveebedrijven

ul. Smulikowskiego 4
00-389 Warschau,

tel. +48 22 622 09 87

biuro@beef.org.pl

Federatie van Werkgevers-Pachtersbonden en Landbouwers
Federatie van Werkgevers-Pachtersbonden en Landbouwers

ul. Hoża 66/68
00-682 Warschau,

tel. +48 22 372 03 49

biuro@federacjarolna.pl

Unie van Producenten en Werknemers in de Vleesindustrie
Unie van Producenten en Werknemers in de Vleesindustrie

ul. Aleje Ujazdowskie 18 lok. 16
00-478 Warschau,

tel. +48 22 696 52 70

biuro@upemi.pl

Vereniging van Slachters en Vleeswarenproducenten van de Poolse Republiek
Vereniging van Slachters en Vleeswarenproducenten van de Poolse Republiek

Ul. Miodowa 14
00-246 Warschau,

tel. +48 22 635 01 84

biuro@srw.org.pl

Poolse Federatie van Veehouders en Melkproducenten
Poolse Federatie van Veehouders en Melkproducenten

ul. Żurawia 22 lok. 101
00-515 Warschau,

tel. +48 22 502 33 43

pfhb@pfhb.pl

Bond voor Pools Vlees
Bond voor Pools Vlees

ul. Chałubińskiego 8
00-613 Warschau,

tel. +48 22 830 16 48

info@polskie-mieso.pl

Wetteksten

betreffende vereisten en manieren voor het houden van veesoorten waarvoor de beschermingsnormen bepaald zijn in voorschriften van de Europese Unie

betreffende minimale voorwaarden voor te houden van andere veesoorten dan waarvoor de beschermingsnormen zijn bepaald in voorschriften van de Europese Unie § 1.De verordening bepaalt o.m. de minimale voorwaarden voor het houden van vee, uitgezonderd kalveren

over bescherming van dieren

over de organisatie van veehouderijen en het fokken van vee

over dierlijke producten

Pools rundsvlees en melk
in de wereld
Duitsland Frankrijk Nederland Tsjechië Zweden Oostenrijk Griekenland Spanje Israël Groot-Brittannië Portugal Turkije Italië

Dit project is gefinancierd door het Melkpromotiefonds